Đối với những người cao tuổi, chế độ dinh dưỡng là một yếu tố vô cùng quan trọng. Cơ thể của của người cao tuổi luôn có những thay đổi so với độ tuổi trưởng thành. Nếu biết cân bằng chế độ dinh dưỡng cho người già, sẽ giúp cho họ có được sức khỏe tốt và tinh thần lạc quan
Mục Lục
Xây dụng chế độ dinh dưỡng cho người già
Những thay đổi về dinh dưỡng ở người già có thể ảnh hưởng đến chế độ hấp thụ thức ăn của cơ thể. Chính vì vậy nhu cầu về dinh dưỡng và khẩu vị là vô cùng quan trọng. Cần phải xây dựng chế độ ăn dinh dưỡng cho người cao tuổi cần phải đáp ứng những yếu tố sau:
1. Nguyên tác dinh dưỡng cho người lớn tuổi
Trong khẩu phần ăn cần phải có đầy đủ các nhu cầu và cân đối các chất dinh dưỡng bao gồm: chất đạm, béo, tinh bột, khoáng chất, vitamin, nước và chất xơ.
Nên chế biến những món ăn dễ tiêu hóa như là canh. Không nên bỏ bữa. Có kế hoạch về thực đơn và luôn theo dõi về cân nặng, huyết áp.
2. Khẩu phần ăn cho người lớn tuổi
So với độ tuổi 25 nhu cầu năng lượng ở độ tuổi 60 giảm 20% và người trên 70 giảm 30%. Theo khuyến nghị ở độ tuổi trên 60 cần phải duy trì nhu cầu năng lượng 1700 – 1900 calo/người/ngày. Về các tỷ lệ nhóm chất , năng lượng ngũ cốc chiếm 18% và chất đạm 14% trên tổng nhu cầu năng lượng trong khẩu phần ăn hằng ngày. Việc điều chỉnh chế độ ăn cho người cao tuổi cần phải đảm bảo hợp lý và duy trì chỉ số BMI ở mức 18,5 đến 22,9.
3. Về tinh bột, chất béo, chất đạm và muối
Tinh bột: Nên ăn ở mức độ vừa phải. Mỗi bữa người cao tuổi chỉ nên ăn 1 – 2 bát cơm, ăn thêm khoai, sắn củ để cung cấp chất xơ ngăn ngừa táo bón.
Chất béo: Người lơn tuổi nên ăn cả mỡ động vật và dầu thực vật. Tỷ lệ chất béo từ thực vật nạp vào cơ thể nên chiếm 35% tổng lượng chất béo. Dầu thực vật không có cholesterol và ít axit béo bão hòa hơn mỡ động vật nên sẽ tốt cho những người bị tăng huyết áp và các bệnh tim mạch khác
Chất đạm: Nhu cầu protein đối với người cao tuổi,trung bình khoảng 60 – 70g/ngày, Người cao tuổi nên giảm ăn thịt đỏ, tăng cường ăn các nhóm thực phẩm giàu canxi như cá, tôm, cua và protein thực vật như là đỗ, vừng, lạc, đậu phụ,… Hạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều cholesterol như là óc, da, nội tạng động vật.
Muối: Ở độ tuổi này nên hạn chế thực phẩm có hàm lượng muối cao như dưa, cà muối, thức ăn chế biến sẵn. Nên kiểm soát lượng muối dưới 150g/người/tháng, vì khi ăn nhiều muối sẽ làm tăng tình trạng cao huyết áp trầm trọng.
4. Về chất xơ, nước và khoáng chất
Chất xơ: cần phải đáp ứng nhu cầu chất xơ của người cao tuổi là tiêu thụ 25g/ngày. Chất xơ hòa tan có tác dụng làm giảm cholesterol và đường máu, tốt cho bệnh nhân tiểu đường, tăng huyết áp. Đồng thời, chất xơ còn tránh được tình trạng táo bón, phòng chống xơ vữa động mạch. Vì vậy, người cao tuổi nên ăn các loại rau xanh và hoa quả giàu vitamin và khoáng chất. Nếu được, mỗi ngày nên ăn khoảng 300g rau xanh và 100g hoa quả.
Nước: Rất nhiều người lớn tuổi uống ít nước vì sợ đi tiểu đêm nhiều. Tuy nhiên, uống nhiều nước có công dụng rát lớn trong việc hỗ trợ tiêu hóa, đào thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Người cao tuổi nên uống đủ 1.5 đến 2 lít nước/ ngày. Thêm vào đó có thể uống thêm các lọa trà xanh, chè sen,… cũng rất tốt cho cơ thể.
Trong khi đó, nước lại có công dụng rất lớn trong việc hỗ trợ tiêu hóa, đào thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Vì vậy, người cao tuổi nên uống đủ 1,5 – 2 lít nước/ngày, chủ động uống nước ngay cả khi chưa thấy khát. Ngoài ra, các loại nước như trà xanh, chè sen, chè ngó sen,… cũng rất tốt cho người lớn tuổi;
Một số lưu ý trong chế độ dinh dưỡng cho người già
- Người lớn tuổi nên uống ít nhất 1 ly sữa béo, ít đường để bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể.
- Sinh hoạt điều độ, ăn uống đúng giờ không bỏ bữa. Kết hợp vận động nhẹ nhàng để hỗ trợ quá trình tiêu hóa, cải thiện sức khỏe.
- Nên chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày, luôn để tâm trí thoải mái và vui vẻ.Khi ăn nên ăn chậm, nhai kỹ. Nên chế biến những món ăn dễ tiêu hóa như là hấp, luộc. Không nên ăn quá no đặc biệt là vào buổi tối.
- Lựa chọn thực phẩm theo bệnh lý: Một số người mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp,… nên cần chọn đúng loại thực phẩm phù hợp, có tác dụng kiểm soát bệnh tật. Cụ thể, cần tây, dưa leo, cà chua, bí đao, khoai từ, rau diếp, mộc nhĩ, giá đậu,… giúp ngăn ngừa bệnh tăng huyết áp và tim mạch. Thực phẩm tốt cho bệnh nhân đái tháo đường gồm bí xanh, rau muống đỏ, rau ngót, hoa atiso, khổ qua,…
- Sau khi ăn nên ngồi tại chỗ hoặc đi lại nhẹ nhàng trong vòng 30 phút để giúp dạ dày nhào trộn thức ăn, dễ tiêu hóa hơn.
- Người cao tuổi nên có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, giữ tinh thần thoải mái và duy trì vận động vừa sức để cải thiện sức khỏe, làm chậm quá trình lão hóa và có tuổi thọ dài hơn.
Nguồn: vinmec.com
